جذر: (square root)
جذر به معنی ریشه ، پایه است و علامت آن «
» رادیکال می باشد.
در ریا ضیات « ریشه گرفتن » عکس عمل « به توان رساندن » می باشد.
![](http://www.olympiadelmi.ir/riazi/2/05/p2.jpg)
جذر حسابی: هر عدد مثبت دو جذر دارد که یکی مثبت است و دیگری منفی 0 جذر مثبت «جذر حسابی » نامیده می شود.
![](http://www.olympiadelmi.ir/riazi/2/05/p3.jpg)
عدد 5 جذر حسابی عدد 25 است و آنرا با
نمایش می دهیم .«
» فقط برای نمایش جذر مثبت 25 بکار می رود بنابراین می توان نوشت: ![](http://www.olympiadelmi.ir/riazi/2/05/p5.jpg)
نکته: توان دوم یک عدد را مجذور یا مربع آن عدد می نامند.
محاسبه جذر :
در شکل زیر مجذور عدد 5 و 6 نمایش داده شده است با توجه به شکل می توان گفت:
مربعی به مساحت 31 سانتی متر مربع را در نظر بگیرید می خواهیم اندازه ی ضلع مربع را بدست آوریم.
![](http://www.olympiadelmi.ir/riazi/2/05/p8.jpg)
حل : با توجه به اینکه 25 = 52 و 36 = 62 می توان گفت : عدد 31 بین دو مجذور 25 و 36 قرار دارد.
6> اندازه ضلع مربع > 5
|
بنابراین
|
6> > 5
|
به عبارت دیگر
|
یعنی جذر عدد 31 دقیق نمی باشد و مقدار تقریبی است.
برای بدست آوردن مقدار تقریبی جذر عدد 31 کافی است قسمت های باقی مانده را کنار بگذاریم.
![](http://www.olympiadelmi.ir/riazi/2/05/p10.jpg)
با صرف نظر کردن از مربع کوچک ایجاد شده می توان نوشت: 10 = 5 × 2 = طول مستطیل ( رنگ شده )
6 = 25 – 31 = مساحت مستطیل (رنگ شده)
بنابراین اندازه ی ضلع مربع که مساحت آن 31 سانتی متر مربع باشد ، تقریباً برابر است با 6/5.
به عبارت دیگر برای محاسبه ی جذر تقریبی عدد 31 می توان به ترتیب زیر عمل کرد:
![](http://www.olympiadelmi.ir/riazi/2/05/p12.jpg)
برای محاسبه ی مقدار تقریبی عدد 31 ، باقیمانده ی جذر را بر دو برابر حاصل جذر تقسیم می کنیم.
![](http://www.olympiadelmi.ir/riazi/2/05/p13.jpg)
![](http://www.olympiadelmi.ir/riazi/2/01/nokat.jpg)
1- اعداد منفی جذر ندارند تعریف نشده است.
با توجه به اینکه مجذور هر عدد همیشه یک عدد مثبت است می توان گفت که عدد ی وجود ندارد که مجذور آن 36- باشد.
تعریف نشده است. ![](http://www.olympiadelmi.ir/riazi/2/05/p19.jpg)
2- جمع و تفریق رادیکالها :
برای اینکه دو رادیکال یا چند رادیکال با هم جمع و تفریق شوند لازم است که عبارت داخل رادیکال آن ها با هم برابر باشد.
مثال Å
![](http://www.olympiadelmi.ir/riazi/2/05/p20.jpg)
یکی از رادیکال ها را می نویسیم ، سپس ضرایب آن ها را با هم جمع می کنیم.
بنابراین می توان گفت:
![](http://www.olympiadelmi.ir/riazi/2/05/p21.jpg)
3- ضرب و تقسیم رادیکال ها:
برای ضرب و تقسیم دو رادیکال شباهت و یکسان بودن عبارتهای داخل رادیکال لازم نمی باشد.
مثال Å ![](http://www.olympiadelmi.ir/riazi/2/05/p22.jpg)
یک رادیکال را می نو یسیم آنگاه مقدار داخل رادیکال را در هم ضرب می کنیم.
![](http://www.olympiadelmi.ir/riazi/2/05/p23.jpg)
اگر دو رادیکال ضریب داشته باشند ، اول ضرایب آن ها را در هم ضرب می کنیم.
بنابراین می توان گفت:
4- اگر یک عدد دلخواه مربع کامل باشد و بخواهیم جذر آن عدد را حساب کنیم ، کافی است ابتدا عدد مورد نظر را به عامل ها ی اول تجزیه کرده و سپس برای جذر گیری به ترتیب زیر عمل کنیم .
پایه ها را نوشته نماها را نصف می کنیم.
مثال Å جذر عدد 19600 را بدست آورید.
حل : ابتدا عدد 19600 را به عوامل اول تجزیه می کنیم.
![](http://www.olympiadelmi.ir/riazi/2/05/p25.jpg)
|
:: بازدید از این مطلب : 1298
|
امتیاز مطلب : 11
|
تعداد امتیازدهندگان : 5
|
مجموع امتیاز : 5